لێکدانەوەیەکی کورت سەبارەت بە پرۆژەی ئاسیمیلاسیۆنی کرماشان و ئیلام

پروژه ی ئاسیمیلاسیونی ناوچه گه لی کرماشان و ئیلام له روانگه یه که وه، سی قوناغی زور قه یراناوی تیپه ر کردووه:
گورینی نیوی ناوچه کان: ئه و وشه یه که ئیستاکه به نیوی “کرماشان” پیناسه ده کریت و گه وره ترین شاری کوردنشینی کوردستان له روژهه لاته، له حه قیقه تدا “ته حریف کراوی” وشه یه کی ره سه نه به نیوی “کورمه یسه ن” که له “تاریخ طبری” وه ک “خورمه یسه ن پیناسه کراوه. ئه م وشه یه له بنه ره ت دا “کورمه یسه ن”ه که له کوی “کور”(به مانای کیو) و “م” وه ک نیوه نج و “سان” به مانای “پیروز” هاتووه که کوی مانای وه ک “شوینگه ی پیروز” یان”کیوی پیروز” پیناسه ده کریت.
ئه م گورینی نیوه له “کورمه مه یسه ن” بو “کرمانشاه” یان “کرمانشان”، سه ره تای پروژه یه که وه ک “ئاسیمیلاسیونی ویژه” یان “کولونیالیسمی فه رهه نگی- ویژه یی” که نیوی زوربه ی ناوچه و شوینه واره میژووییه کان تووشی “گوران” و ته حریف” ده کات و ئیستا ده بینین که له ناسنامه ی زور یه ک له ناوچه ره سه نه میژوییه کان دا، نیوی سه ره تایی ئه و شوینه وارانه وه ک نیویکی “عه ره بی”، فارسی” یان تورکی”، به “عه ره بی” و “فارسی” و تورکی” گوردراوه.
هه روه ها که ده زانین ناوچه ی کرماشان یه کیک له هه ره گرنگترین ناوچه ئابوورییه کانی روژئاوای ئیران بووه و زوربه ی که ل و په لی ئابووری که به هوی بازرگانی بو خانقین و به غداد ره وانه ده کرا یان ده هاته نیو بازاری ئیرانه وه، له شاری کرماشان هاتوچوی پیده کرا.
له سه رده می “رضا شاه” دا، پیلانیک به شیوه ی پراتیک ئه نجام درا که به هوی ئه وه و به نیوی”مودیرنیته ی شاری”، یه کپارچه یی و یه کبوونی بازاره کان به بیانوی دروست کردنی شه قامه کان و بیناسازی مودیرن، هه لوه شاوه و له ناوه راستی بازای گه وره ی شاره کانی کرماشان و ئیلام و سنه، شه قام و چوار ری دروست کراو هه ر ئه مه بووه هوکاری ئه وه ی که بازاره کانی سنه و ئیلام و به تایبه ت کرماشان(وه ک ناوه ندی بازرگانی له روژئاوای ئیران و هاتوچوی که ل وپه ل) بو هه تا هه تا، تووشی قه یرانی ئابووری و بازرگانی بن.
له سه رده می “محمد رضا پهلوی” دا پروژه ی ویرانکاری که بو ناوچه ی کرماشان و ئیلام” پروژه ی کومه لگای شادانه یی” بوو که به هوی ئه وه، ناوچه ی کرماشان به تایبه ت بووه ناوه ندی گه وره یی بازرگانی ماده بیهوشکه ره کان و ئه ورو ئه وینین که کرماشان به داخه وه یه کیکه له و ناوچه قه یراناویانه که زوربه ی گه نج و لاوه کانی تووشی کیشه ی ماده بیهوشکه ره کان کردووه.
دیاره هه موو ئه و پیلانگیریانه که به نیوی پلان و پروژیکت، له سه رده می قاجار و په هله وی دژ به ناوچه کوردنشینه کانی کرماشان و ئیلام کراوه، له سه رده می کوماری ئیسلامی دا، به شیوازی مودیرن دووپات کراوه و به داخه وه شتیکی که سه ره رای ئه و پروژه گه له کراوه، په ره پیدانی “بیکاری سیستماتیک” و “کوچی به کومه لی گه نجان و لاوانی کورد” بو په یدا کردنی ئیش و کاره که له ئاکام دا، ئه بیته هوی “گورینی سیمای دیموگرافیکی ناوچه” که و به داخه وه ئه و قه یرانه، ئیستا، به ئاشکرا ده بینریت….