کتێبخانە

بۆ خوێندنەوەی کتێبەکانم لەسەر ئەم وێنە کلیک بکە.

بێهزاد خۆشحاڵی

ساڵی ١٣٥١ی هەتاوی بەرانبەر بە ١٩٧٢ی زایینی لە گەڕەکی کانی هەیازبەگی شاری سەقز لەدایک بووم. خوێندنی سەرەتایی و ناوەندیم هەر لە زێدەکەم، واتە شاری سەقز تەواو کرد و لە ساڵی ١٣٦٤دا کۆچمان کرد بەرەو شاری سنە.

خوێندنی دواناوەندی و دەورەی سەرەتای زانکۆم هەر لە شاری سنە تێپەڕاند و  دواتر لە ساڵی ١٣٧٥ی هەتاوی بووم بە خوێندکاری زانکۆ کە لە زانکۆی کوردستان کارناسی علومی ئازمایشگاییم وەرگرت و لە زانکۆی بوعەلی سینای هەمەدان لیسانسی ئابووری نەزەریم وەرگرت و دواتر مەستەری مودیریەتم وەرگرت.

وەک نووسەرێکی کوردستان لە بیر و ڕادەربڕینێک کە لە ساڵی ١٣٨٤ی هەتاویدا لە بیرورادەربڕین (نەزەرسەنجی) سەربەخۆ بەناوی پاسارگارد بەرێوە چوو لە نێوان 10 نووسەری هەڵکەوتوو لە 100 ساڵی ڕابردوودا ناوم هاتە نووسین و وەک گەنجترین نووسەر ناسێندرام و خاڵتم پێ بەخشرا.

جگه لە نووسینی بابەت و بەشداریم لە بەرنامە جیاوازەکان توانیومە گەلێ بەرهەم پێش کەش بە کۆمەڵگای کوردەواری و کتێبخانەی کورد بکەم، کە بەشێکی زۆری لە کتێبخانەی ئەم ماڵپەڕەم لەبەردەستدایە.

ناسنامەی نەتەوەیی و خاک

ناسنامەی نەتەوەیی و خاکئایا کەسێک هەیە زیندوو بێت، بەڵام ڕۆحی ئەوەندە مردووە،کە هەرگیز بەخۆی نەگوتبێت: ئەمە زێدی منە، نیشتیمانی دایکم!کەسێک کە هەرگیز دڵی لە ناخەوە نەسووتابێت،کاتێک لە خاکێکی بێگانە گەڕاوەتەوە ماڵەوە!  (سێر واڵتێر سکۆت)چەمکی “ماڵ” چەمکێکە کە بەزۆری هەریەکەمان پڕ دەکات لە هەست و سۆزی گەرم و هەستکردن بە سەربەخۆیی و ڕەگداکوتاوی- و تەواو سروشتییە- ...

سیاسەتی ڕۆژهەڵاتی، ئیرادەی بزاوتی شێرەبەفرینە و پێویستی دروست ئەنجامدانی کاری دروست

سیاسەتی ڕۆژهەڵاتی، ئیرادەی بزاوتی شێرەبەفرینە و پێویستی دروست ئەنجامدانی کاری دروستهێزی سیاسی ڕۆژهەڵاتی کوردستان و بە گشتی بزووتنەوەی ئەو پارچە لە نیشتمان، پێویستە خۆی لە دوو خەساری گەورە دەرباز بکات:یەکەم: پشتبەستن بە ئۆپۆزسیۆنی ناوەندگەرا و ڕوانینی زۆرتر لە ڕادەی پێویست بە تاراندوو: خۆدەربازکردن لە وابەستەیی مێنتاڵی و دیکەی وابەستەییەکان بە  پارتی و پ.ک.کئەم دوو خەسارە...

بەرەو چرکەساتی کوردی

کوردی- فارسی- Englishبەرەو چرکەساتی کوردیئاڵوگۆڕی دینامیکی پرسی کورد لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، لە تەنیا ئەکتەرێکی ناوخۆییەوە لەناو دەوڵەتە باڵادەستەکاندا گۆڕیوە بۆ ئەوەی ببێتە یاریزانێک لە تۆڕێکی گەورەتردا و داینامیکی ناو کورد سنوورە دەستکردەکان و ئایدۆلۆژیا و دیدگا جیاوازەکانی تێپەڕاندووە و خۆی لەگەڵ پاڕامێترە نێودەوڵەتییەکان هاوتەریب کردووە.  ئەمەش وایکردووە بەدواداچوون بۆ ناسنامەی کورد لە...

کورد و ماتریکسەکەی

کورد و ماتریکسەکەیمانای ماتریکس لە دەروونناسیدا، پەڕژین و زیندانێکی دەروونییە کە بۆ کۆنترۆڵکردنی ژیانی مرۆڤەکان بە شێوەیەک پێکهاتووە یان مرۆڤ خۆی پێکیهێناوە کە بە دەستکاریکردنی مێشک و هەست و بڕواکان، بە هاندانی ترس و سۆز و بیرکردنەوە ئاست نزمەکان و بیروبڕوای سنووردار و بنیاتنانی زیندانێکی دەروونی، مرۆڤ، سنووردار دەکات و دەیخاتە تەڵەوە و بێ ئەوەی...

پیرۆزە

کوردی- فارسی- Englishنەزمی جیهانی نوێ و لە ڕاستیدا ڕێکخستنەوەی جیهانی، وەدووی سەرهەڵدانی “وڵاتانی پەیوەستکەر” (Connector Countries) دەکەوێت کە زنجیرەی دابینکردن وەک پشتێنەی گواستنەوە لە نێوان زلهێزەکاندا دروست دەکەن و بە واتایەکی تر گارانتی “پشتوێن و کۆڕیدۆر” (Belt and Corridor) دەکەن، لە ڕۆژهەڵاتەوە تا ڕۆژئاوای جیهان و لە باکوورەوە بۆ باشوور.پێشهاتە ژێئۆپۆلیتیکییەکان، لە...

هەمیشە لە قوڕگی یەکتردان

هەمیشە لە قوڕگی یەکتردانسەوەتەی قرژانگەکان و ئێمەکاتێک قرژانگەکان دەگرن و دەیانخەنە ناو سەبەتەیەکەوە، دەست دەکەن بە شەڕ و نینۆکی یەکتر دەبڕن و دواتر یەکتر دەخۆن.دوو هەزار و پێنج سەد ساڵ لەمەوبەر فەیلەسوفی یۆنانی ئیمپیدۆکلیس بە ماسیگرەکانی سیسیلیای وتووە ئەگەر ئەو قرژانگانەی ئەمڕۆ گرتووتانن نەخەنە ناو مەنجەڵێکەوە و بۆ شۆربا نەیکوڵێنن تا سبەی بەیانی نیوەیان نامێنن...

چەمکی “OPINE” لە گەڕان بەدوای ناسنامەدا

چەمکی OPINE لە گەڕان بەدوای ناسنامەدایەک: تێبینی کردن (Observe)دوو: هزراندن (Ponder)سێ: توێژینەوە (Investigate)چوار: پەروەردە (Nurture)پەنج: دەربڕین (Express)پرسیارەکانباسی ئەوە بکە من کێم؟بۆچی خەڵکی دیکە ئەو نەریت و ڕەوشت و ڕێوڕەسمانە پەیڕەو دەکەن؟مێدیا و ئینتێرنێت چۆن کاریگەرییان لە سەر شێوازی بیرکردنەوە و هەڵسوکەوت داناوە؟توێژینەوە لە سەر فەرهەنگ و مێدیا ئەنجام بدە.چ گرینگییەک بە فەرهەنگەکەم...

سووریا، داڕمانی مێحوەری موقاومەت، داهاتووی ئێران

کوردی- فارسی- Englishسوریا، داڕمانی میحوەری موقاومەت، داهاتووی ئێراندۆمینۆی شکستەکانی ئێران لە دوای ٧ی ئۆکتۆبر بووەتە هۆی ئەم ئەنجامگەلە:شکستی تاڤگەیی هێزەکانی پڕۆکسی،پرتووکیانی پڕۆژەی ئایدیۆلۆژیک،لاوازی بەرچاوی زانیاری و ئەمنی،لەرزۆکبوونی ستراتیژیک،خەسارهەڵگری ناوچەیی،داڕمانی هێڵی پێشەوە،شکاندنی میحوەری دزە،لەدەستدانی قووڵایی ستراتیژیک،نەبوونی توانای ئاسایی بۆ وەشاندنی زەبری قورس بە...

کوردستان، هێزی سێهەمی زاتی و فاکتەری هاوسەنگی ڕۆژهەڵاتی ناوین

کوردی- فارسی- ئینگلیزیکوردستان، هێزی سێهەمی زاتی و فاکتەری هاوسەنگی ڕۆژهەڵاتی ناوینکوردستان، لە ڕووبەڕووبوونەوەی ئاشکرای نێوان ناوەندەکانی دەسەڵات و هێزی ناوچەکەدا، وەکوو ئەکتەری نوێی ناوچەیی، بووگە بە “هێزی سێیهەمی زاتی” و “فاکتەرێکی هاوسەنگکردن لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست” بۆ گەیشتن بە ئاسایش و ئاشتی و بەرەنگاربوونەوەی توندئاژۆیی و گەشەپێدان، و ڕۆڵێکی هەرە گرینگ لە نەزمی نوێی...

چیدیکە تاران تاکە شوێنی چارەسەری پرسی ڕۆژهەڵات نییە

کوردی- فارسیچیدیکە تاران تاکە شوێنی چارەسەری پرسی ڕۆژهەڵات نییەلە بازنەی فیدرالیزمی فرەویست تا مافی جودابوونەوەی تاکلایەنەلەگەڵ هەڵدانەوەی وردە وردەی نەخشەی نوێی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و دیاربوونی ڕۆڵی کورد بە گشتی، بەبێ گوێدانە سنوورە هەنووکەییەکانی جوگرافیای سیاسی، ئێستا پێویستە هێزە سیاسییەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بەرەو ڕێکخستنەوەی داواکارییەکان هەنگاو بنێن و هەوڵبدەن پاکێجێکی سیاسی داواکاری و...

کوردی- فارسی- Englishسوریا، داڕمانی میحوەری موقاومەت، داهاتووی ئێراندۆمینۆی شکستەکانی ئێران لە دوای ٧ی ئۆکتۆبر بووەتە هۆی ئەم ئەنجامگەلە:شکستی تاڤگەیی هێزەکانی پڕۆکسی،پرتووکیانی پڕۆژەی ئایدیۆلۆژیک،لاوازی بەرچاوی زانیاری و ئەمنی،لەرزۆکبوونی ستراتیژیک،خەسارهەڵگری ناوچەیی،داڕمانی هێڵی پێشەوە،شکاندنی میحوەری دزە،لەدەستدانی قووڵایی ستراتیژیک،نەبوونی توانای ئاسایی بۆ وەشاندنی زەبری قورس بە ئیسرائیل،لەدەستدانی توانای بەرپێگری ئێرانی،تێکچوونی هاوسەنگی...

کوردی- فارسی- Englishدامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆی کوردستان ئێستا پێویستییەکی حاشاهەڵنەگرە بۆ جیهان“میحوەری موقاومەی شیعە” و “خەونی هیلالی شیعە” بە سەرکردایەتی ئێران شکستی هێنا، بەڵام “میحوەری بەرخۆدانی ئیخوان موسلیمین” بە سەرکردایەتی تورکیە بەهەمان ستراتیژی بە وەکالەت هەوڵی زاڵبوونە بەسەر ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا. هەروەها تورکیا پێشتر میکانیزمی پان تورکیزمی چالاک کردووە بۆ زاڵبوون بەسەر ئاسیای ناویندا:یەک:...

گریمانە و پرسیار؛ ڕۆژئاوا لە دووڕێیانی خاک و ئایدیۆلۆژییەک: پێدەچێت ئەو یەکلاکردنەوەی پرسە نێوان بەرەی ڕۆژئاوا و بەرەی ڕووسیا و چین و ئێران، سووریا بەرەو جۆرێک باڵکانیزاسیۆن ببات.دوو: حەشدی عێراقی لە سووریا و بە گشتی سپای زەمینی پڕۆکسییەکانی ئێران کۆتایی پێبێتسێ: دوای هاتنی زۆرێک لە هێزەکانی حەشد بۆ سووریا، ئامریکا دەروازەی ئەبووکەمال داگیر بکات و...

بەراوردێک نێوان ئێران و یەکێتی سۆڤییەتی پێشوو؛ سیاسەتی ڕۆڵ بەکئەوەی کە دەبینرێت دژ بە پڕۆکسییەکانی ئێران، وێدەچێ مۆدێلی نوێکراو و بەڕۆژکراوەی “سیاسەتی ڕۆڵ بەک” (Rollback Policy) بێت کە شەڕی هیبریدیشی پێ زیاد کراوە.ئەم مۆدێلە گەرچی مێژوویەکی کۆنی هەیە بەڵام کاتی خۆی ڕۆناڵد ڕێگان سەرۆک کۆماری پێشووی ئامریکا دژ بە یەکێتی سۆڤییەتی پێشوو بەکاریهێنا:یەکێتی سۆڤییەتی پێشوو...

ئۆپۆزسیۆنی ئێرانی، کوردستان، تۆتالیتاریزمی پێچەوانەکراو

کوردی- فارسی ئۆپۆزسیۆنی ئێرانی، کوردستان، تۆتالیتاریزمی پێچەوانەکراو تۆتالیتاریزمی پێچەوانەکراو هەمان شتەکانی تۆتالیتاریزم دەکات؛ بە ناوی یاسا، بە ناوی دیموکراسی، بە ناوی ئازادی. دەسەڵاتێکی خەیاڵی، ئەرکێکی پاساوهێنەرەوە درووست دەکات، دوژمنێک پێناسە دەکات کە دەسەڵاتی دینامیکی هەیە بەڵام شوێنەکەی ڕوون نییە، کۆت و بەند بۆ دیموکراسی و ئازادی دروست دەکات، بە وەهمی میدیای ئازاد بیرکردنەوەکان کۆنترۆڵ و...

دەربارەی ساختەکارەکانی ئەم ڕۆژانە/ دربارە شیادان این روزها

کوردی- فارسی دەربارەی ساختەکارەکانی ئەم ڕۆژانە/ دربارە شیادان این روزها لادان لە زانست بە قازانجی ئایدۆلۆژیا و تەماح، یان بۆ هێرشکردنە سەر سەرکەوتنێک دیاردەیەکی نوێ نییە و “حەقیقەتی درۆیینی جێگرەوە” و “هەواڵی ساختە” و “زانیاری ساختە” هەمیشە بۆ ڕەشکردن و فریودانی پاڵنەرەکان و تەمومژاویکردنی ڕاستییەکان بەکارهێنراون.  بەتایبەت ئەم بابەتە لە بواری سیاسەتدا زۆر فراوانە بۆ...

بەرپرسایەتی حیزبەکان لە نێوان فارشیزمی ئێرانی و خواستی نەتەوەیی گەل

کوردی- فارسی بەرپرسایەتی حیزبەکان لە نێوان فارشیزمی ئێرانی و خواستی نەتەوەیی گەل گۆڕانکاری لە هزری حیزبی، گۆڕانکاری لە ئامانجی حیزبی، گۆڕانکاری لە پرەنسیپەکانی حیزبی، گۆڕانکاری لە بەرنامەکانی حیزبی، گۆڕانکاری لە پرۆسەکان، و گۆڕانکاری لە جێبەجێکردن، گرنگترین و یەکەمین کردەوەی دەسبەجێیە بۆ لایەنە کوردستانییەکان بەرامبەر بە داواکارییەکانی نەتەوەی کوردستانی لە ڕۆژهەڵات و هەڵوێستی ڕوونی حاکمییەتی ئێرانی...

دوا بابەتەکان

هەمیشە لە قوڕگی یەکتردان

هەمیشە لە قوڕگی یەکتردانسەوەتەی قرژانگەکان و ئێمەکاتێک قرژانگەکان دەگرن و دەیانخەنە ناو سەبەتەیەکەوە، دەست دەکەن بە شەڕ و نینۆکی یەکتر دەبڕن و دواتر یەکتر دەخۆن.دوو هەزار و پێنج سەد ساڵ لەمەوبەر فەیلەسوفی یۆنانی ئیمپیدۆکلیس بە ماسیگرەکانی سیسیلیای وتووە ئەگەر ئەو قرژانگانەی ئەمڕۆ گرتووتانن نەخەنە ناو مەنجەڵێکەوە و بۆ شۆربا نەیکوڵێنن تا سبەی بەیانی نیوەیان نامێنن...

ناسنامەی نەتەوەیی و خاک

ناسنامەی نەتەوەیی و خاکئایا کەسێک هەیە زیندوو بێت، بەڵام ڕۆحی ئەوەندە مردووە،کە هەرگیز بەخۆی نەگوتبێت: ئەمە زێدی منە، نیشتیمانی دایکم!کەسێک کە هەرگیز دڵی لە ناخەوە نەسووتابێت،کاتێک لە خاکێکی بێگانە گەڕاوەتەوە ماڵەوە!  (سێر واڵتێر سکۆت)چەمکی “ماڵ” چەمکێکە کە بەزۆری هەریەکەمان پڕ دەکات لە هەست و سۆزی گەرم و هەستکردن بە سەربەخۆیی و ڕەگداکوتاوی- و تەواو سروشتییە- ...

سیاسەتی ڕۆژهەڵاتی، ئیرادەی بزاوتی شێرەبەفرینە و پێویستی دروست ئەنجامدانی کاری دروست

سیاسەتی ڕۆژهەڵاتی، ئیرادەی بزاوتی شێرەبەفرینە و پێویستی دروست ئەنجامدانی کاری دروستهێزی سیاسی ڕۆژهەڵاتی کوردستان و بە گشتی بزووتنەوەی ئەو پارچە لە نیشتمان، پێویستە خۆی لە دوو خەساری گەورە دەرباز بکات:یەکەم: پشتبەستن بە ئۆپۆزسیۆنی ناوەندگەرا و ڕوانینی زۆرتر لە ڕادەی پێویست بە تاراندوو: خۆدەربازکردن لە وابەستەیی مێنتاڵی و دیکەی وابەستەییەکان بە  پارتی و پ.ک.کئەم دوو خەسارە...

بەرەو چرکەساتی کوردی

کوردی- فارسی- Englishبەرەو چرکەساتی کوردیئاڵوگۆڕی دینامیکی پرسی کورد لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، لە تەنیا ئەکتەرێکی ناوخۆییەوە لەناو دەوڵەتە باڵادەستەکاندا گۆڕیوە بۆ ئەوەی ببێتە یاریزانێک لە تۆڕێکی گەورەتردا و داینامیکی ناو کورد سنوورە دەستکردەکان و ئایدۆلۆژیا و دیدگا جیاوازەکانی تێپەڕاندووە و خۆی لەگەڵ پاڕامێترە نێودەوڵەتییەکان هاوتەریب کردووە.  ئەمەش وایکردووە بەدواداچوون بۆ ناسنامەی کورد لە...

چەمکی “OPINE” لە گەڕان بەدوای ناسنامەدا

چەمکی OPINE لە گەڕان بەدوای ناسنامەدایەک: تێبینی کردن (Observe)دوو: هزراندن (Ponder)سێ: توێژینەوە (Investigate)چوار: پەروەردە (Nurture)پەنج: دەربڕین (Express)پرسیارەکانباسی ئەوە بکە من کێم؟بۆچی خەڵکی دیکە ئەو نەریت و ڕەوشت و ڕێوڕەسمانە پەیڕەو دەکەن؟مێدیا و ئینتێرنێت چۆن کاریگەرییان لە سەر شێوازی بیرکردنەوە و هەڵسوکەوت داناوە؟توێژینەوە لە سەر فەرهەنگ و مێدیا ئەنجام بدە.چ گرینگییەک بە فەرهەنگەکەم...