مقدمه ای برای ورود به “نظریه ی نبرد نامتقارن”
جنگ نرم چیست؟
جنگ به عنوان بخشی از سرشت انسان شناخته می شود که در تاریخی به قدمت تاریخ خود بشر، فراز و نشیب ها و رویکردهای مختلفی پیدا کرده است.
در فلسفه جنگ، شناخته شده ترین نوع آن بر اساس «شدت» تقسیم بندی می شود که از آن به سه شکل نام می برند:
– منازعات کم شدت
– منازعات شدید
– منازعات تمام عیار
در نوع دوم دسته بندی جنگ، آن را از نظر بکارگیری سلاح به دو بخش تقسیم بندی می کنند:
– جنگ گرم
– جنگ سرد
از نظر آشکار یا مخفی بودن ، جنگ را به سه دسته تقسیم می کنند:
– جنگ آشکار
– جنگ نیمه پنهان
– جنگ پنهان
دسته بندی بعدی طیف شناسی جنگ از نظر موضوع و بستره ی آن است:
-جنگ سیاسی
-جنگ اقتصادی
-جنگ فرهنگی
– جنگ نظامی
نوع دیگر طیف شناسی کشمکش ها، دسته بندی آن ها بر اساس «شدت» برخورد است که به سه دسته تقسیم می شوند:
– کشمکش (جنگ) سخت hard conflict
تعریف: جنگ سخت، نزاعی است که به شیوه ی نظامی، و با هدف پیروزی سنتی از طریق اشغال و تصرف سرزمین دشمن صورت می گیرد.
– کشمکش (جنگ) نیمه سخت semi hard conflict
تعریف: جنگی است مربوط به عصر استعمار نو که در طی آن، به جای تصرف سرزمین دشمن با قدرت نظامی، به تصرف حکومت آن و ایجاد حکومت دست نشانده در کشور دشمن مبادرت می نمودند.
امروزه جنگ نیمه سخت تصرف بازارها در رقابت اقتصادی، و تصرف حکومت ها در رقابت سیاسی را در بر می گیرد.
– کشمکش (جنگ) نرم soft conflict
تعریف: دکترین جنگ نرم به این معناست که به جای تصرف نظامی سرزمین دشمن و حکومت مستقیم بر آن، یا تصرف سیاسی و حکومت غیر مستقیم از طریق گماردن یک دولت دست نشانده در آن، می توان خود مردم آن کشور را تسخیر کرد و از طریق مردم دشمن بر آنان حکومت کرد.
اما راه تسخیر مردم به گونه ای که خود آنان خواسته های دشمن شان را محقق سازند چیست؟
این راه بسیار ساده و در عین حال دشوار است:
– تصرف قلب ها
– حکومت بر ذهن ها.
در دکترین جنگ نرم، قاعده این است که قلب و مغز افراد تصرف شود، آن گاه آن کسانی که قلب و ذهن اشان تسخیر شد، در راستای اهداف دشمن خود عمل می کنند.
قلب ها و اندیشه ها چگونه تصرف می شوند؟
-تصرف قلب افراد با “راضی کردن” آنها انجام می شود
– حکومت بر ذهن ها با “قانع کردن” انجام می پذیرد
– رضایت افراد از چیزی موجب زمینه سازی حکومت بر قلب آنها می شود
– اگر آن افراد نسبت به مسأله ای قانع شوند، زمینه برای حکومت بر مغز آنان مهیا خواهد شد
– روش “راضی کردن” برای حکومت بر قلب ها موضوع “دوست داشتن” و “نفرت انگیز بودن” است
توضیح: احساسی که لبریز از “نفرت انگیز بودن” نسبت به چیزی یا کسی باشد امکان تصرف ندارد، اما اگر انباشته از “دوست داشتن” باشد، توسط آن تسخیر شده است.
-روش “قانع کردن” برای حکومت بر اندیشه ها نیز در موضوعیت “تردید” (شک) و”باور مطلق” (یقین) است.
توضیح: اگر ذهن کسی نسبت به مسأله ای شک داشت، تا این شک تبدیل به یقین نشود، ذهن آن شخص قانع نخواهد شد.
-در جنگ نرم، می توان از طریق برتری رسانه ای خود
1- با روش مدیریت “دوست داشتن” و “نفرت انگیز بودن”
2- مدیریت “ایجاد تردید” و “باور مطلق”
در توده های انسانی، آن ها را تحت تاثیر قرار داده و در مسیر اهداف خود به حرکت و عمل وا می دارند.
-کیفیت این مساله به قدری است که فرد تصرف شده، نسبت به دشمنی که او را تسخیر نموده، هیچ کینه و نفرتی ندارد و برعکس، نسبت به او علاقه مند است.
اما در سیاست مدرن مبتنی بر نظریه ی بازی ها در سیاست نرم و جنگ نرم این مناسبات چگونه طرح می شوند؟
در تنظیم نسبت میان «زمین» اقدام، با «قواعد» اقدام، چهار حالت پدید می آید:
1. بهترین حالت: اقدام در زمین دشمن، با قواعد خودی.
2. حالت خوب: اقدام در زمین خود، با قواعد خودی.
3. حالت بد: اقدام در زمین دشمن، با قواعد دشمن.
4. بدترین حالت: اقدام در زمین خود، با قواعد دشمن.
اقدام در حالت یکم و دوم را در علوم استراتژیک «اقدام فعال» یا کنش نامتقارن می نامند.
و اقدام در حالت سوم و چهارم را «اقدام منفعل» یا کنش متقارن می شناسند.
دکترین اقدام فعال یا اقدام نامتقارن در مباحث امنیت ملی، به اقدام ضربه ی اول معروف است، یعنی تعریف زمین و قواعد بازی از سوی خود.
دکترین اقدام منفعل یا اقدام متقارن، به اقدام ضربه ی دوم شناخته می شود، یعنی تعریف زمین و قواعد بازی، از سوی دشمن.
جنگ نرم، سیاست نرم، قدرت نرم، و… به گونه ای انحصاری، عمدتاً ناظر به دکترین اقدام نامتقارن هستند.
بهترین حالت (اقدام در زمین دشمن با قواعد خودی) و حالت خوب (اقدام در زمین خود با قواعد خودی) به مدد امکان “ارتقای رسانه”، “زمینه ی نارضایتی مردم” و “برتری رسانه ای” (تلویزیون و شبکه های اجتماعی دنیای مجازی)، اکنون به طور کامل در اختیار “جنبش رهایی بخش ملت کرد” قرار دارد….
توضیح: این نوشتار پیش تر در ژوئن 2011 آماده و منتشر شده است و با اندک تغییراتی دوباره منتشر می شود
