شاید تا پیش از امضای توافقنامه ی “دمکرات” و “کومله”، در بسیار ی از موارد، احساس می شد که جامعه ی کردستان در انتظارات ناشکیبانه “- و البته کاملا معقول خود- از تغییر، احزاب کردستان را پشت سر نهاده است. بسیاری رفته رفته، به سوی این باور میل می کردند که احزاب، توانایی خود را برای انعکاس فریاد نگرانی های واقعی ملت خود از دست داده اند.
نیاز دیگری که بسیار احساس می شد ضرورت ارزیابی کامل و دقیق تری از آینده بود، ارزیا بی که در نهایت، منطق داده ها را در مسیر فرایندی قرار دهد که خروجی های آن، به گسترش بیداری و توسعه یافتگی سیاسی در جامعه منجر شود
توافقنامه ی “دمکرات” و “کومله”، “انتخاب یک نقشه ی راه” و آغاز یک “جهت گیری اساسی برای تجدید ساختار” به شمار می آ ید.
ساختار قدرتمند یک توافقنامه
چرا توافق نامه ی کومله و دمکرات، از یک ساختار قدرتمند برخوردار است؟
1. کمتر توافقنامه ای در میان جریان های مخالف جمهور ی اسلامی می توان یافت که در آن، به صراحت از “سرنگونی جمهور اسلامی” سخن به میان آمده و همزمان، “نقشه ی راه” خود را برای آینده، به صورت شفاف و روشن در قالب “فدرالیسم جغرافیایی- ملی” برای آینده تعریف کرده باشد. “قطعیت” و “شفافیت”، دو ویژگی برجسته ی این توافقنامه است. شفافیت موجود در متن توافقنامه، همچنین به ایجاد “فرصت مستقیم” به جای راه حل های “نیمه صحیح” و “مهم” منجر خواهد گشت.
2. در نظر گرفتن سه مولفه ی “زمان”، “مکان” و “امکان”، ویژگی مهم دیگری است که ما را به “نیرومند بودن ساختار توافقنامه” مجاب می سازد. با در نظر گرفتن این سه مولفه و تلاش برای “مدیریت زمان”، “مدیرت مکان” و “مدیریت امکان” در قالب نطریه و اقدام، می توان به چشم اندازی روشن رای ایجاد “تعامل نهان همه سویه” در میان مدت و بلند مدت امیدوار شد.
3. با سرعتی که آمادگی جامعه رای تغییر دارد “متناسب” و “هماهنگ” است.
4. گذار به “قاعده بندی” و “قاعده مندی جدید” با “محور کردستانی” را پیش چشم قرار می دهد.
5. سازوکار قابل اعتمادی برای “ایجاد نظم نوین کردستانی” – و اندکی فراتر حتی ایرانی- به دست می دهد.
6. در عین حفظ “ابتکارات و انگیزه های حزبی”، “انگیزه ها و ابتکارات” را در یک “محور کردستانی”، “هم افزایی” می کند.
7. می تواند آغازی بر “یکپارچگی احزاب کردستانی” و همچنین “اتحاد اپوزیسیون ایرانی” هم باشد و در ادمه، به عنوان یک “مدل”، به “ملیت های ایران و تشکل های آنها” نیز گسترش پیدا کند.
8. با عمق و کارایی موجود در متن توافقنامه و همچنین چشم انداز روشن ترسیم شده، “اثربخشی” خود را در “ایجاد یک فضای خلاقانه” نمود عینی ببخشد.
9. و مهم تر از همه، این توافقنامه، هم به مردم انگیزه های یبشتری در مخالفت با جمهوری اسلامی خواهد بخشید و هم، پشتیبانی بیشتر آنها را جلب خواهد کرد. به باور من، ساختار نیرومند این توافقنامه، احساساتی را که سال ها در “عمق” خفته بود به سود یک “بیداری کردستانی” به “سطح” خواهد آورد
مخالفان و منتقدان چگونه می اندیشند
صرفنظر از “جمهوری اسلامی” که از مخالفان قطعی توافقنامه ی کومله و دمکرات است و به باور من، هنوز هم به دلیل شوک شدید، در بهت و سکوت به سر می برد و در روزهای آینده، برنامه های خود را رونمایی خواهد کرد، انتقادات و مخالفت هایی از سوی برخی چهره ها، به قلم درآمده اند که به صورت کوتاه به بررسی دلایل آن خواهم پرداخت با این پیش درآمد که نمی توان، هیچ توافقنامه ای را به صورت مطلق، خالی از اشکال فرض کرد:
1. این توافقنامه، موضوعی تازه است و بسیاری نخواهند توانست در کوتاه مدت، خود را با آن تطبیق دهند.
2. بسیاری از مخالفان، به مفهوم ساده ی واژه، توانایی دیدن آنچه را که با افکارشان به شکلی که مایلند آن را ببیند ندارند و یا آنکه موضوعات مندرج در توافقنامه، با شعارهایشان ناهماهنگ است.
3. برخی از انتقادات، به دلیل “فقدان نگرش سیستمی”، سخت “ناعادلانه”، “نادرست” و “یک سو نگر” است.
4. بسیاری به جای “برخورد تکاملی” با موضوعات، همواره به “روش های پر سروصدا و جنجالی” روی می آورند.
5. اکنون زمان “بیداری” و رویارویی ” فرارسیده است. نهضت رهایی بخش ملت کرد، علیرغم تمامی مشکلات، به جلو خواهد رفت. توافقنامه ی مشترک “کومله” و دمکرات”، بخشی از پروسه ی “توسعه یافتگی سیاسی” کردستان است که سرانجام، با تشکیل “یک جبهه ی فراگیر کردستانی”، به آزاد کردن نیروی ملت کرد و همگام ساختن آنها با “جنش رهایی بخش ملت، به فرجام خواهد رسید.