گزارشگر با اشاره به تغییر ادبیات گفتاری و نوشتاری رهبران و روشنفکران کردستان و پرداختن به مسایل فرهنگی از قبیل ارایه تعاریف جدید از مفهوم هویت, ناسیونالیسم, فدرالیسم و… تغییر فرهنگی در کردستان و برگزیدن راهکارهای جدید کرکز گریزی کردها تهدیدی جدی برشمرده و بر این باور است که اگر احزاب دمکرات و کومله نیز به سوی تغییر در ادبیات و فرهنگ سیاسی مردم گام برداند این موضوع یعنی مرکز گریزی کردها تقویت و تشدید خواهد شد
گزارشگر در ادامه با اظهار نگرانی از حضور پژاک در کردستان و ارایه گفتمان های نوین از جمله یکپارچه بودن کردستان, رواج گفتمان کردستان واحد, بروز ناآرامی های خیابانی را نگران کننده می خواند و با اعتراف به موج جدید قوم گرایی در کردستان و اشاعه ی ان از طریق مطبوعات داخلی کردستان, تلویزیون های ماهواره ای کردی, نویسندگان و روشنفکران کرد, نفوذ احزاب در میان دانشجویان و دانشگاه ها و تشکل های غیردولتی با رویکرد فرهنگی اما در باطن سیاسی, مجموع این عوامل را در موج جدید قوم گرایی در کردستان موثر می داند.
مرکز تحقیقات استراتژیک جمهوری اسلامی- بخش معاونت پژوهش های فرهنگی و اجتماعی-, اخیرا گزارشی تحت عنوان”معضل قومی در کردستان, علل, عوامل, آسیب ها و راهبردها” برای دو وزارت کشور و اطلاعات آماده کرده است که به جهت اهمیت موضوع, خلاصه ای از آن را ارائه می کنم:
بی گمان احزاب کردی و جامعه روشنفکری کردستان ضمن دقت در موضوع و طرح آن در اتاق های فکر , راهبرد “مهندسی معکوس” را اتخاذ و در جهت خنثی سازی سیاست های جمهوری اسلامی در کردستان گام برخواهند داشت.
این مرکز در گزارش ۳۰صفحه ای خود با بررسی عوامل مختلف از جمله “مساله ی قومی کرد و ابعاد آن”, “بررسی ماهیت داخلی, بین المللی و منطقه ای” مساله ی کرد, ابعاد فکری-فرهنگی, سیاسی و نظامی, ضمن ابراز نگرانی از اتخاذ رویکرد فدرالی در میان احزاب, گسترش دفاتر سیاسی احزاب در اروپا و آمریکا و اشاره به تلاش دو حزب دمکرات و کومله برای گسترش روابط با آمریکا, به تاثیر آزادی کردهای جنوب بر کردهای شرق اشاره می کند و گزینش فاکتورهای فرهنگی و اجتماعی را در توسعه ی مساله ی ملی کرد برمی شمارد.
در گزارش مزبور آمده است که کردها با ایجاد ارتباط با نهادهای حقوق بشری و بین المللی امکان مانور بسیاری برای مبارزه با سرکوب پیدا کرده اند و اکنون تلاش می کنند حقوق ملی خود را از راه دیپلماسی به دست آورند.
گزارشگر ارتباط کردهای شمال, جنوب و شرق کردستان را با یکدیگر بسیار خطرناک ارزیابی کرده و بر این باور است که کردها دیگر مرزهای ساختگی را به رسمیت نمی شناسند.
گزارشگر همچنین تحولات شمال عراق و تاثیر آن را بر ناسیونالیسم قومی کرد در ایران بررسی و عوامل موثر بر شکل گیری فدرالیسم در عراق, ریاست جمهوری جلال طالبانی, رسمی شدن زبان کردی در عراق و رفتار حکومت حریم به مثابه یک کشور مستقل را تهدیدی برای این سوی مرز در ایران ارزیابی و گسترش اعتقاد به اندیشه ی فدرالی در کردستان و ایران را نیز ناشی از همین موضوع می داند.
گزارشگر در ادامه به بررسی نمادها و شاخص های این تاثیرپذیری اشاره و آنها را به صورت خلاصه اینگونه برمی شمارد:
-طرح و اشاعه ی گفتمان فدرالیسم
-تقویت ایده ی تاسیس دولت مستقل کرد
-جدایی طلبی در کردستان عراق
-تحولات چنوب شرقی ترکیه و تاثیر آن بر تشدید و واگرایی کردهای ایرانی
گزارشگر در ادامه با اشاره به تغییر ادبیات گفتاری و نوشتاری رهبران و روشنفکران کردستان و پرداختن به مسایل فرهنگی از قبیل ارایه تعاریف جدید از مفهوم هویت, ناسیونالیسم, فدرالیسم و… تغییر فرهنگی در کردستان و برگزیدن راهکارهای جدید کرکز گریزی کردها تهدیدی جدی برشمرده و بر این باور است که اگر احزاب دمکرات و کومله نیز به سوی تغییر در ادبیات و فرهنگ سیاسی مردم گام برداند این موضوع یعنی مرکز گریزی کردها تقویت و تشدید خواهد شد
گزارشگر در ادامه با اظهار نگرانی از حضور پژاک در کردستان و ارایه گفتمان های نوین از جمله یکپارچه بودن کردستان, رواج گفتمان کردستان واحد, بروز ناآرامی های خیابانی را نگران کننده می خواند و با اعتراف به موج جدید قوم گرایی در کردستان و اشاعه ی ان از طریق مطبوعات داخلی کردستان, تلویزیون های ماهواره ای کردی, نویسندگان و روشنفکران کرد, نفوذ احزاب در میان دانشجویان و دانشگاه ها و تشکل های غیردولتی با رویکرد فرهنگی اما در باطن سیاسی, مجموع این عوامل را در موج جدید قوم گرایی در کردستان موثر می داند.
اما مهم ترین موضوع در مطالعه ی این گزارش که در انتهای گزارش آمده است, ارایه ی راهکارهای جلوگیری از ناسیونالیسم کردی است که امیدوارم مورد دقت و واکاوی کامل قرار گیرد:
گزارشگر به طرح راهبردها در سه سطح پیرامونی, ملی و استانی می پردازد که این راهبردها را عینا تقدیم می کنم:
1. در سطح پیرامونی:
– استمرار روابط دوستانه میان ایران و عراق به ویژه ارتباط مطلوب با رهبران کرد عراق از طریق اتخاذ رویکردی بلندمدت و فرهنگی-تمدنی در چارچوب منافع ملی کشور به جای اتخاذ رویکرد مقطعی, سیاسی و منفعت طلبانه ملتنی بر منافع و رویکردهای جناح های سیاسی برای به انفعال کشاندن قوم گرایان داخلی
– تلاش در جهت خلع سلاح گروه های اپوزیسیون کردی مستقر در شمال عراق و انتقال آنها به استان های دورتر و در صورت امکان اخراج از کشور عراق از طریق در دستور کار قراردادن موضوع به طور ویژه در دستگاه دیپلماسی کشور و بهره مندی از کلیه ی ابزارهای موثر و سیاست های تشویقی در عرصه ی رایزنی و مذاکره با مقامات مسوول
– لزوم هماهنگی بیشتر و اتخاذ رویکرد مشترک میان مقامات دو کشور ایران و ترکیه حول موضوع مهار و کنترل قوم گرایی کردی در منطقه
2. در سطح ملی:
-اصلاح سیاست ها و خط مشی های کلان کشور نسبت به اقوام به ویژه قومیت کردها از طریق:
1.پذیرش وجود معضلی به نام کرد و ضرورت شناخت دقیق آن
2.تخاذ سیاست های جامع و بنیادین در جهت رفع تعارضات قومی , محلی و مذهبی
3.تقویت نمادها, آیین ها و سمبل های مشترک ایرانیان و کردها از طریق رسانه های عمومی و تولید محصولات فرهنگی برای گسترش این ذهنیت در تمامی ابعاد
3.در سطح استانی:
-پر کردن خلا جریانات سیاسی و فکری در مناطق کردنشین ایران:
1.راه اندازی یک جبهه ی فکری قوی برای تولید گفتمان فرهنگی-تمدنی نوین برای انحراف از خرده گفتمان های انحرافی همچون گفتارهای سیاسی قومی به گونه ای جذابیت این گفتمان ها از میان برود.
2.تقویت زمینه های پیوستگی و رشد اقتصادی و صنعتی و تجاری کردستان با دیگر مناطق کشور به عنوان یک ضرورت.
3.جلوگیری از بومی شدن دانشگاه های کردستان(بسیار مهم)
4.گسترش تحزب و تضارب جناحی در مناطق کردنشین به منظور تقویت نگاه مردم از موضوعات محلی و قومی به مباحث ملی و کلان کشوری
تحلیل اینجانب: مهره چینی های رژیم برای تبلیغات اصلاح طلبی و تهدید اصول گرایی و تشویق مردم به حضور حداکثری در انتخابات و…از مصادیق برنامه ریزی برای این بند است)
5.گسترش صنعتی و اقتصادی کردستان
6.گسترش توریسم و هدایت آن به سوی کردستان به منظور ایجاد تعامل و تعاطی سایر گروه های قومی با کردها
7.بازتعریف هویت قومی بر مبنای هویت ملی بر اساس تدوین و اجرای یک استراتژی جامع فرهنگی در مناطق کردنشین ایران
امیدوارم احزاب کردستانی و روشنفکران کردستان با بررسی موضوع به صورت کاملا جدی و اتخاذ سیاست “مهندسی معکوس” و در صورت لزوم تحلیل رسانه ای مساله گام, مهمی در راستای خنثی سازی سیاست های جمهوری اسلامی و روشنگری در سطح داخلی و بین المللی بردارند.
توضيح: اين گزارش در سال1387به دست ام رسيد و تحليلي كه بر روي آن نگاشتم(با نام مستعار نيكروز كردستاني) در برخي سايت ها به چاپ رسيد. از آنجا كه بيشتر سياستگذاري هاي جمهوري اسلامي از همان سال، كردستان را هدف سياست هاي يورشگرانه ي فرهنگي-اجتماعي قار داده است، بي مناسبت نمي دانم مجددا اين نوشته را تقديم دوستان گرامي كنم