آیا “تله توسیدید” جدیدی در راه است

“ایران-ترکیه-سوریه” و کردستان؛ آیا “تله توسیدید” جدیدی در راه است

“تله ی توسیدید” استعاره‌ای از مورخ يوناني درباره ی خطرات یک قدرتِ در حال ظهور براي رقبای در صحنه است.
توسیدید نتیجه می‌گیرد که با افزایش تنش بین آتن رو به صعود و اسپارت که می‌خواست نقش برجسته ی خود را در جهان حفظ کند “آنچه که جنگ را اجتناب‌ناپذیر کرد، رشد قدرت آتن و ترس اسپارت از این رشد بود.”
گراهام الیسون نشان داده است که در طول تاریخ، قدرت‌های نوظهور با قدرت‌های موجود وارد درگیری شده‌اند. این مساله به ویژه زمانی که هر دو قدرت دارای نفوذ جهانی (یا منطقه ای) هستند، اجتناب ناپذیر است. ممکن است هر دو قدرت، حتی با حسن نیت، در برخی مسایل ورود کنند اما ناغافل پا روی دم دیگری بگذارند.
این موضوع در قالب تعریف قدرت‌های نوظهور و قدیمی بالفطره است.
****
امروزه در سطح جهان، دورنمایه هایی نظیر ترس آمریکا از طلوع چین دیده می شود اما اگر نگاه مان را به منطقه ی خاورمیانه کمی دقیق تر کنیم متوجه دو قدرت قدیمی و بالفطره ی ایران و ترکیه (و کمی آن سوتر سوریه) و یک قدرت در حال ظهور –یعنی کردستان- می شویم. ایران و ترکیه (همچنین سوریه و حتی عراق) مصمم شده اند رقیبی را مهار کنند که با رقیبانی که قبلاً با آنها مواجه بوده اند شباهت ندارد؛ دام توسیدید می تواند رویارویی را اجتناب‌ناپذیر ‌کند
ترس در گذشته بسیاری از قدرت‌های بزرگ را به اتخاذ تصمیمات بد واداشته است.
شاید بتوان نتیجه گرفت که فردای نزدیک خاورمیانه، نه جنگ ایران و عربستان یا اسراییل و ایران و یا ترکیه با اسراییل یا ایران، بلکه جنگ قدرت های قدیمی بالفطره با قدرت نوظهوری به نام کردستان (و کردها) است.
آیا “دام توسیدید” حدیدی در راه است…؟!
توضیح:” گراهام الیسون”، استراتژیست‌ هاروارد از این اصطلاح (دام توسیدید) استفاده کرد. این عبارت برگرفته از کتاب قطور توسیدید دربارة جنگ پلوپونز است.
منابع برای مطالعه ی بیشتر:
-آتلانتیک (گفتگوی جفری گلدبرگ با هنری کسینجر)
-تاریخ جنگ های پلوپونزی