فروپاشی ایران؛ نه خیلی دور

فروپاشی ایران؛ نه خیلی دور

فروپاشی فورا اتفاق نمی افتد، سال ها به درازا می انجامد. اکنون پرسش این است که چرا فروپاشی در ایران رخ می دهد؟ و چرا نزدیک است؟

یک: یک اقتصاد برای نخستین بار از منابع خود فراتر رفته است

دو: فرسایش خاک روی داده است

سه: جنگل زدایی به وقوع پیوسته است

چهار: تخلیه نفت کاهش یافته است

پنج: اختلاف زیاد دستمزد وجود دارد

شش: مردم به دلیل دستمزد پایین ناراضی هستند

هفت: دولت برای تامین مالی به مالیات و منابع نیاز دارد اما هر دو از دست رفته اند

هشت: ابتلا به اپیدمی ها گسترش یافته است

نه: شهروندان نیازبه شادی دارند اما شادی وجود ندارد

ده: مصرف کنندگان نمی توانند نیازهای اولیه زندگی را تامین کنند

یازده: میزان منابع برای هر فرد کاهش یافته است

دوازده: مراقبت های بهداشتی ازدست رفته است

سیزده: جامعه ای اقلیت از افراد بسیار ثروتمند و جامعه ای اکثریت از افراد بسیار فقیر به وجود آمده است

چهارده: سرمایه گذاری در زیرساخت ها متوقف شده است

پانزده: سرمایه گذاری در زیرساخت ها شکست خورده است

شانزده: ایجاد شغل برای مردم، به بن بست رسیده است

هفده: حباب ها بر اقتصاد حکومت می کنند

هجده: انحصارها تولید را تعیین و قیمت را تعریف می کنند

نوزده: دولت می تواند پول چاپکند اما نمی تواند کالا و خدمات چاپ کند

بیست: کارگران غیر نخبه به طور فزاینده ازتوزیع کالا و خدمات خارج شده اند

بیست ویک: برنامه های بازنشستگی به بن بست رسیده اند

بیست و دو: بازار سرمایه با محوریت بانک و بورس، ورشکسته اند

بیست و سه: کارگران در انتهای سلسله مراتب اشتغال، به طور فزاینده ای ازتوزیع کالا و خدمات ناشیازاقتصاد خارج شده اند

بیست و چهار: اقتصادهای کم سرانه به دلیل ضعف در برابر سایر اقتصادها آسیب پذیر شده اند

بیست و پنج: سازمان هایبین دولتی به دلیل کمبود بودجه ورشکسته شده اند

بیست وشش: عادت های غذایی نامناسب فراگیر شده اند

بیست و هفت: تقاضای بازار به شدت کاهش یافته است

بیست و هشت: زیر ساخت های برق و آب به روزآوری نشده اند و به طرف هزینه های فزاینده رفته اند

بیست و نه: قیمت انرژی بی وقفه افزایش می یابد

سی: الگوهای اکنون و آینده، الگوهای گذشته را تکرار می کنند

سی و یک: نسبت های بازگشتی در اقتصاد به شدت نزولی یا منفی شده اند

سی و دو: ترمزهای داخلی اقتصاد دیگر کار نمی کنند

سی و سه: هرم نیازها به قاعده نیازهای فیزیولوژیک سقوط کرده اند

سی و چهار: تورم، افسار گسیخته است

سی و پنج: دستمزدها دیگر هزینه های رو به افزایش و حتی مراقبت های بهداشتی را پوشش نمی دهد

سی و شش: وضعیت منابع انرژی به شدت ناپایدار است

سی و هفت: بروز اختلال در یک زیر سیستم، تمام سیستم را دچار مشکل می کند

سی و هشت: فساد رسمی، نهادینه شده است

سی و نه: اختلال در انتخابات، فراگیر شده است

چهل: قدرت سیاسی و موقعیت الهی، سنگری در برابر اصلاحات و تغییر است

چهل و یک: مسوولیت اخلاقی در برابر تحقق منافع جمعی از دست رفته است

چهل و دو: رهبری، منابع را برایایجاد و حفظ قدرت خود بسیج می کند

چهل و سه: دولت سازان، به کارآفرینان زورگو و خودخواه تغییر ماهیت داده اند

چهل و چهار: همسویی اخلاقی بین حاکمان و شهروندان ازبین رفته است

چهل و پنج: رهبری اصلی، محدودیت های قدرت خود را نپذیرفته است

چهل و شش: اعمال کنترل بر فرآیندهای اداری و مقامات، به پایین ترین سطح رسیده است

چهل و هفت: سیستم به ظاهر یکپارچه اما به لحاظ ماهیت تکه تکه شده است

چهل وهشت: سرشکست اخلاقی رهبران عالی، روی داده است

چهل و نه: رهبری عالی، تعهدات خود به عنوان یک حاکم را کاملا فراموش کرده است

پنجاه: ظرفیت های نظارتی و احیاکننده جامعه از طریق سرکوب و غفلت، نابود شده اند

پنجاه و یک: سیاست از مرزهای خود تجاوز کرده و اقتصاد از مرزهای خود عقب نشسته است

پنجاه و دو: عدم وجود نقاط ضعف واضح، بی اعتنایی به علایم هشدار دهنده و انکار آستانه یا نقاط فشار وجود دارد

پنجاه و سه: اقتدار در حال انتقال از مرکز به نقاط پیرامونی است

پنجاه و چهار: دولت مرکزی در حال از دست دادن پایگاه های قدرت خود است و اکنون تنها بر حلقه داخلی خود متکی است

پنجاه و پنج: تخصیص منابع به طور کامل از تامین اجتماعی منحرف شده است

پنجاه و شش: حکومت تنها به سیاست دفاعی، دفع چالش ها و کاهش تهدیدها تمرکز کرده و برنامه ای سیاسی برای ایجاد و استفاده از فرصت ها دیگر وجود ندارد

****

ویژگی مشترک سقوط مانند بهمن این است که اغلب به نظر می رسد شروع آنها نسبتا کند است سپس ناگهان یک قطعه بزرگ جدا می شود و یک فروپاشی بزرگ رخ می دهد

منابع:

Why Collapse occurs, Why it may not be Far Away, Gail Tverberg, 2021

A View from the Past, Richard E Blanton, 2020

Poising the Problem of State Collapse, W. Zartman, 1995