ڕۆڵی میدیای گرووپی داگیرکەر لە بەردەوامی زاڵبوون بەسەر نەتەوەی بندەستدا

کوردی- فارسی

ڕۆڵی میدیای گرووپی داگیرکەر لە بەردەوامی زاڵبوون بەسەر نەتەوەی بندەستدا
میدیای داگیرکەر ئامرازێکی زۆر کاریگەرە بۆ چەواشەکردنی نەتەوەی ژێردەست و دروستکردنی چوارچێوەیەک کە واقیعی گۆڕاو هان بدات.
گرنگترین ئەو فۆرمانەی کە میدیای داگیرکەر واقیعی گۆڕاو تێیدا بەرهەم دەهێنێت بریتین لە شەرعیەتی زاڵبوون، لۆمەی سیاسی، بەها کولتوورییەکان، چەشنە چەقبەستووەکان و ڕووبەڕووبوونەوە.
کورد لە میدیای داگیرکەردا چوارچێوەیان بۆ دانراوە، دانیشتوانی کورد لە فەزایەکی ئایدیالیزەکراودا، وەک فڕیزکراو وێنا دەکرێن، پرسە بنەڕەتییەکانی پشتگوێ دەخرێن یان بەرەو ئاستێکی نزم، کورت دەکرێنەوە، توندوتیژی بەرامبەریان ڕەوایی پێدەەدرێت، وەک خۆجێی نەجیب، وێنا دەکرێن، پێویستییە بنەڕەتی و شوناسی نەتەوەییان سەرکوت دەکرێن، کولتوورێکی ئایدیۆلۆژی دەستکردیان بۆ دروست دەکرێت، ئایدیۆلۆژیای سیاسی یان ئایینی باڵادەست بەسەریاندا دەسەپێندرێت و هەمیشە هەوڵدەدەن هۆشیاری نەتەوەیی ئەوان بە قەبەکردنی ناسنامەی داگیرکەر بە لارەڕێدا ببەن.
هاندانی رای گشتی بە درۆ بە ئامانجی سەرکوتکردنی ڕاستییەکان، یەکێکە لە تایبەتمەندییەکانی دیکەی میدیای داگیرکەر کە لە بارودۆخی قەیراناویدا زیاتر بەرچاو دەکەوێت.
٭٭٭٭
میدیای داگیرکەر چەواشەکاری دەکات، داواکارییەکان بێ بایەخ دەکات، هەمیشە کڵیشە ساز دەکات، کەشەکە تەمومژاوی دەکات و هەموو ئەم کارانە بەو ئامانجە دەکات چ لە نێو نەتەوەی داگیرکەرو چ لە نێو نەتەوەی داگیرکراودا، نەزانی درێژخایەن و هەتاهەتایی بخولقێنێ.
میدیای داگیرکەر کاتێک لە تەنگانەدا ڕووبەڕووی داخوازییە شوناسخوازەکانی نەتەوەی بندەست دەبێتەوە، ئایدیۆلۆژیای ڕەگەز بەکاردەهێنن و هەر شەرعیەتێک وەک ئامرازێکی حوکمڕانی بۆ سەرکوتکردن و پاراستنی دۆخی هەژموونی هەنووکەیی ڕەوا دەبینن.
هه‌روه‌ها میدیای داگیركه‌ر بە هه‌وڵی به‌رده‌وام نیشان ئەدات كه‌ نه‌ك ته‌نها په‌یوه‌ندیی باڵاده‌ست- ژێردەستە، بوونی نییه‌، به‌ڵكوو ئه‌م دۆخه‌ ناگۆڕێت و له‌ بنه‌ڕه‌تدا پێویستییه‌كه‌ بۆ مانه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌ی بنده‌ست.
خاڵێکی تری گرنگ کە پێویستە ئاماژەی پێبدرێت، بەکارهێنانی چەمکی “کەوتنە قووڵایی بەربەریزم”ی نەتەوەی بندەستە لە کاتی خەبات و بەرخۆدانی دژ بە هەژموون، کە تەنانەت سیستەمی سەرکوتی زاڵبوو، بۆ پاڵەوان بەرز دەکاتەوە. هەروەها میدیای باڵادەست خەباتی میللەتی بندەست بە ڕەشترین ڕەنگەکان، دەڕەنگێنی بۆ سپیکردنەوەی ڕێگا شەیتانییەکانی خۆی.
میدیای گروپی باڵادەست شەرعیەت دەدات بە سنووردارکردن و بێبەشکردن و پابەندبوون و قەدەغەکردنەکان لە کات و شوێندا و شەرعیەت بە ستەم دەدات.
یەکێکی دیکە لە تایبەتمەندییەکانی میدیای گروپی دەسەڵات، بەدامەزراوەییکردنی ئەو بیرۆکەیە کە حەقیقەت کارکردی دەسەڵاتی ڕەهای زاڵبوونە و نەتەوەی چەوساوە هیچ ڕێگەیەکی دیکەی نییە جگە لە ملکەچبوون بۆی.
میدیای داگیرکەر، قووڵ و چەسپاو و بێ وەستان، هەوڵ دەدات سیستەمی کۆمەڵایەتی نەتەوەی بندەست لە ڕێگەی پەیوەندی نێوان پێکهاتە و بکەرەکانەوە بەرهەم بهێنێتەوە، دوور لەوەی کە هەیەتی و سیستەمی کۆمەڵایەتی بنیات بنێت کە لەگەڵ پلانەکانی داگیرکەردا دەگونجێت.
ئەمەش لە ڕێگەی ریکلام و هەوڵدان بۆ جێگیرکردنی ئەو ڕێنماییانەی کە لەلایەن پێکهاتەی داگیرکەر دانراون، ئەنجام دەدرێت.
ڕێکخراوی میدیایی داگیرکەر هەمیشە دڵنیایە لەوەی کە گەرەنتی ئایدیۆلۆژیای باڵادەستی سیستەمی هەژموون دەکات، کۆنترۆڵی کۆمەڵایەتی دروست دەکات و ئەرکی میدیایی خۆی بەرامبەر بە داگیرکەر بە پێدانی زانیاری و ئاراستەکردنی ناڕاست جێبەجێ دەکات.
بەڵام سەبارەت بە چوارچێوەدانانی گێڕانەوەی زاڵ بەسەر داگیرکەردا، میدیای گرووپی باڵادەست، بە گشتی، ملکەچی سیاسەتی حکوومەتە و بە جۆرێک، دەست و زمانی داگیرکەرەو زانیارییەکانی بڵاودەکاتەوەو، لە کۆتاییدا، هەموو ناسنامە و سەرمایەی کولتووری و کۆمەڵایەتی نەتەوەی باڵادەست، وەک بێتوانا، شێواو، لەناوچوو و خاڵی لە بیروباوەڕ نیشان ئەدات. هه‌روه‌ها جه‌ماوه‌ری داگیركراو له‌ پرسه‌ راسته‌قینه‌كانی رووبه‌ڕووی ئه‌م گه‌لانه‌ لاده‌دات و رووداوه‌كان به‌ شێوه‌یه‌ك رێكده‌خات كه‌ له‌ به‌رژه‌وه‌ندی گروپی باڵاده‌ست بێت.
بەگشتی میدیای گروپی هەژموون ڕۆڵی ناوەندی هەیە لە تاکتیکی جۆراوجۆردا لە بەکرێگیراو کردن تا کوشتنی میللەتی بندەست و هەڵبژاردن و دیاریکردنی یەک پاژو دابەشکردنی بەرهەمی میدیایی چوارچێوە بۆ دانراو.
میدیای گرووپی داگیرکەر هەمیشە هەوڵ دەدات زانیارییە هەڵبژێردراوەکانی خۆی لە دژی نەتەوەی بندەست بە شێوەیەک بڵاو بکاتەوە کە ڕق و کینەیەکی بەرچاو و لەبیرنەکراو لە بەردنگدا دروست بکات و ئەگەری وەبیرهێنانەوەی جەماوەر تا ئەوپەڕی ئیمکان، بەرز بکاتەوە.
هەندێک جار چوارچێوە میدیاییەکان ئەوەندە ئاوێتەی دەمارگرژی دەبن کە ڕق و کینە لە ئەنجامدا بۆ چەندین نەوە دەمێنێتەوە بەبێ ئەوەی کەس پرسیار لە ڕاستییەکان و حەقیقەت بکات.

هه‌روه‌ها میدیای گرووپی ده‌سه‌ڵاتدار چوارچێوه‌یه‌كی وا دروست ده‌كات كه‌ هه‌ر بێنەزمییەکی ناڕزاییانەی نەتەوەی بندەست دژ بە داگیرکاری و هه‌وڵدان بۆ ئازادی وه‌ك دیارده‌یه‌كی ته‌واو نه‌رێنی و دژە به‌رژه‌وه‌ندی گشتی نیشان بده‌ن.
لە کۆتاییدا میدیای داگیرکەر بە نکوولیکردنی نەتەوەی بندەست، بە ئاراستەی نامرۆڤییکردنی هەموو بوون و هەبوونی گەلی ژێر دەسەڵات دەجووڵێت.

نقش رسانەهای گروە اشغالگر در تداوم سلطە بر ملت تحت سلطە
رسانه های اشغالگر، وسیله بسیار موثر برای بازنمایی های نادرست ملت تحت سلطه هستند و چارچوبی ایجاد می کنند که واقعیت های تغییر یافته را القا کنند.
مهمترین قالب هایی که رسانه اشغالگر در چارچوب آن، به تولید واقعیت های تغییر یافته اقدام می کند مشروعیت سلطه، سرزنش سیاسی، ارزش های فرهنگی، کلیشه ها و تقابل هستند. کوردها در رسانەهای اشغالگر قاب بندی می شوند، جمعیت کوردها را به صورت یخ زده در یک فضای ایده آل به تصویر می کشند، مسایل اساسی آنها نادیده گرفته می شوند یا به سطوح نازل تقلیل پیدا می کنند، خشونت علیه آنها توجیه می شود، به عنوان بومی نجیب، به تصویر کشیده می شوند، نیازهای اساسی و هویت ملی آنها سرکوب می شود، یک فرهنگ ایدئولوژیک مصنوع برای آنها ساخته می شود، ایدئولوژی مسلط سیاسی یا مذهبی را بر آنها تحمیل می کنند، و همواره تلاش می کنند آگاهی ملی آنها را با بزرگنمایی هویت اشغالگر منحرف کنند.
القای نادرست به افکار عمومی با هدف سرکوب حقیقت، از دیگر ویژگی های رسانه اشغالگر است که بیشتر در شرایط بحران، خودنمایی می کنند. رسانه های اشغالگر، تعریف نادرست می کنند، مطالبات را ساده سازی می کنند، همواره کلیشه می سازند، مبهم سازی می کنند و همه این اقدامات را با این هدف انجام می دهند که چه در میان ملت اشغالگر و چه در ملت اشغال شده، جهل طولانی مدت و ابدی ایجاد کنند.
رسانه های اشغالگر در مواجهه با خواست های هویت محور ملت تحت سلطه، هر زمان، به تنگنا می افتند پای ایدئولوژی نژاد را به میان می آورند و به مثابه ابزار حاکمیت، هر مشروعیتی را برای سرکوب و حفظ وضعیت موجود سلطه، توجیه می کنند.
رسانه های اشغالگر همچنین به صورت مداوم تلاش می کنند نشان دهند که نه تنها رابطه سلطه گر- تحت سلطه وجود ندارد بلکه این وضعیت، تغییر ناپذیر است و اساسا یک ضرورت برای بقای ملت تحت سلطە است.
نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد کاربرد اصطلاحات، حول محور “عمیق افتاده به ورطه بربریت” ملت تحت سلطه در هنگام مبارزه و مقاومت علیه سلطه است که حتی نظام سرکوب سلطه را تا مرحله قهرمان نیز ارتقا می دهد. رسانه سلطەگر همچنین مبارزه ملت تحت سلطه را با تیره ترین رنگ ها به تصویر می کشد تا روش های شیطانی خود را سفید سازی کند.
رسانه گروه سلطه، از جملە، محدودیت ها، محرومیت ها، تعهدات و ممنوعیت ها را در زمان و مکان، شرعیت می بخشد و ستم را قانونی می کند.
ویژگی دیگر رسانه گروه سلطه، نهادینه سازی این اندیشه است کە حقیقت، تابعی از قدرت مطلق سلطه است و ملت تحت ستم، چاره ای جز تسلیم شدن در برابر آن ندارد.
رسانه اشغالگر، عمیق و جا افتاده و بی وقفه، تلاش می کند که نظام اجتماعی ملت تحت سلطه را از طریق رابطه بین ساختارها و عامل ها، از چیستی خود دور و نظام اجتماعی متناسب با برنامه های اشغالگر را بازتولید کند.
این اقدام از طریق تبلیغات و تلاش برای جاسازی دستورالعمل های تعیین شده توسط ساختار، به انجام می رسد.
سازمان رسانه ای اشغالگر، همواره تضمین می کند که ایدئولوژی غالب نظام سلطه را تضمین کند، کنترل اجتماعی ایجاد کند و با دادن اطلاعات نادرست و جهت گیری، تعهد رسانه ای خود به اشغالگر را انجام دهد.
در مورد چارچوب بندی روایت اشغالگر- تحت سلطە اما، رسانە گروە سلطە، بە تمامی، روایتگر سیاست حاکمیت و بە نوعی، دست و زبان اشغالگر است و اطلاعاتی را توزیع می کند کە در نهایت، همە سرمایە هویتی، فرهنگی و اجتماعی ملت تحت سلطە را ناتوان، تحریف، تخریب و تهی از باور، نشان دهد. نیز تودەهای تحت اشغال را از مسایل واقعی پیش روی این ملت ها منحرف می کند و وقایع را طوری تنظیم می کند کە بە نفع گروە مسلط است.
بە طور کلی رسانە گروە سلطە، در انواع تاکتیک های مختلف از جڐب تا قتل ملت تحت سلطە، دارای یک نقش محوری است و انتخاب و برجستگی یک قطعە و توزیع محصول رسانەای، قاب بندی شدە است.
٭٭٭٭
رسانە گروە اشغالگر، هموارە تلاش می کند اطلاعات انتخابی خود را علیە ملت تحت سلطە، چنان توزیع کند کە نفرت قابل توجە و بە یاد ماندنی در مخاطبان بە وجود بیاورد و احتمال یادآوری آن بە تودەها را بە حداکثر افزایش دهد.
گاهی فریم های رسانەای چنان بە تعصب آلودە می شوند کە نفرت ناشی از آن، تا نسل ها باقی می ماند بدون آنکە کسی از حقیقت آنها سوال کند.
رسانەهای گروە سلطە همچنین چنان چارچوبی می سازند کە هرگونە بی نظمی معترض بە تحت سلطە بودن و تلاش برای آزادی را بە عنوان یک پدیدە کاملا منفی و در تضاد با مصلحت عمومی نشان دهند.
رسانەهای اشغالگر در نهایت، با منفی کردن ملت تحت سلطە، در جهت غیر انسانی کردن همە بودمان او عمل می کنند.
بۆ زانیاری زۆرتر:
Kay Marie Beckermann, Newspaper as a Form of Settler Colonialism, North Dakta State University, 2019