ئەلیس لە وڵاتی سەیروسەمەرو قەیرانی شوناس

کوردی- فارسی
ئەلیس لە وڵاتی سەیروسەمەرو قەیرانی شوناس
ئەلیس لەبارەی ناسنامەکەیەوە سەری لێ شێواوە، مامەڵە لەگەڵ چەمکی خود و ناسنامەی خۆی دەکات، بەدوای تێگەیشتن و هەڵسەنگاندنی خودئاگایە. بە شوێن ناسنامەی خۆیدا دەگەڕێت. ئەلیس سەرەتا بڕیار دەدات ببێتە ئەم و ئەو، ڕۆژێک ئەم، ڕۆژێک ئەو، ڕۆژێک بچووک دەبێتەوەو ڕۆژێک گەورە دەبێت، دەبێت بە ڕێگەگەلیی جۆراوجۆردا بڕوات، ناتوانێت بگاتە وڵام، تەنانەت ناوی خۆی لەبیر دەکات، ئەوانی تریش ئەو بە هەڵە دەگرن و بە هەڵە دەیبەن و هەموو ڕۆژێک ناوێکی بۆ هەڵدەبژێرن، ئەویش هێشتا ناسنامەی خۆی نەدۆزیوەتەوەو ڕۆژانە ناسنامەیەکی نوێ بۆ خۆی هەڵدەبژێرێت. ئەلیس بە شێوازی ئاسایی خۆی پابەند نییە، دەیەوێت منداڵی بەجێبهێڵێت، ناسنامەی ساختە گۆشەگیری دەکات، لە ناسنامەی نەرێنیدا، ڕەفتاری دوژمنکارانە نیشان دەدات، وەدووی کەروێشکی سپی دەکەوێ، دەکەوێتە ناو هێلانەیەکەوە، دەرگایەکی زۆر بەرانبەر خۆی دەبینێ، ئەبێ قەبارەی خۆ بگۆڕێت، سەری لێ شێواوە بۆ دۆزینەوەی ئاراستەی دروست، ڕووبەڕووی کڵاوچی شێت دەبێتەوە، کاتێک کاتێرپیلار دەبینێت لە ناسنامەکەی ئەلیس پرسیار دەکات :
باشە تۆ کێیت؟
تەنانەت نازانێت کێیە؟
نازانم قوربان، من ئیتر من نیم.
ئەژدیها هێمای نەفس و دەروونە، شمشێر ڕەمزی ئازایەتی و بوێربوونە. ئەلیس بەدوای تێگەیشتن و سەرنجی ئەویدا دەگەڕێت، ڕووبەڕووی هەڕەشەی مردن دەبێتەوە و…
ئەلیس قەیرانی بوون، قەیرانی ناسنامەی هەیەو لە ڕەوت و ڕێگادا هەوڵدەدات خودی هەناو، خۆی لەگەڵ ئەو وێنەیەدا تێکەڵ بکات کە لە ئاوێنەدا ڕەنگی داوەتۆ.
ئەلیس هەوڵدەدات دەست بەسەر چارەنووسی خۆیدا بگرێت، ڕووبەڕووی شاژنی دڕندەو و کاڵفام و یاسای گەمژانە دەبێتەوە، کەروێشکی سپی نارسیست و ترسنۆک و شەڕانگێزە، پاشای دڵەکان بێلایەنە بەڵام فەرمانی لە سێدارەدانی ئەلیس هەڵدەوەشێنێتەوە، پشیلە، شێتیی وەندەرلاند بۆ ئەلیس ڕوون دەکاتەوە، دوچێس بە ئەلیس دەڵێت کە خۆئاگابوون مەترسیدارە، کاتەرپیلەر سووکایەتی پێدەکات و ڕێنوێنی ئەلیس دەکات کە چۆن بچووک بێتەوە، کڵاوچی شێت ئەلیس بێ هیوا دەکات، کەروێشکیش وەک کڵاوچی هەوڵدەدات ئەلیس بێهێوایی بچێنێ، گریفۆن لایەنگری ئەلیسە، کیسەڵی گا سەر، خۆشەیدایە، خوشکی ئەلیس، خولیابینە، مشک پێشبینی دەکات، دۆدۆ قسەی زلەزلە دەکات و تۆمەتبارە بەوەی خۆیشی نازانێ ئێژێ چی، چێشتلێنەر بە ئەنقەست بەڵگە پێشکەش بە دادگا ناکات، کۆتر پێی وایە ئەلیس مارە، باخەوانەکان ترسنۆک و دوودڵن و قربۆقیش هەمیشە لەو بڕوادایە هیچ شتێک لەم جیهانەدا مانای نییە، هەموو شت بێ مانایە.

ئەلیس لە ترس و دڵەڕاوکی و پرسیارو گەڕان بەدوای شوناس دەست پێدەکات و لە ڕێگاو لە ڕووبەڕووبوون لەگەڵ کارەکتەرە جۆراوجۆرەکاندا، بە هۆشیاری ئەخلاقی دەگات، دەبێتە مرۆڤێکی عاقڵ، هەست بە بەرپرسیاریەتی دەکات و دواجار ناسنامەی حەقیقی خۆی دەدۆزێتەوە….

آلیس در سرزمین عجایب و بحران هویت
آلیس در مورد هویت خود سردرگم است، با خودپندارە و هویت خود سروکار دارد، بە دنبال ادراک و ارزیابی آگاهانە از خود است. او بە دنبال هویت خود است. آلیس تصمیم می گیرد این و آن شود، یک روز این، یک روز آن، یک روز کوچک می شود و یک روز بزرگ، باید از راه های گوناگون برود، نمی تواند بە پاسخ برسد، حتی نام خود را فراموش می کند، دیگران هم او را اشتباهی می گیرند و هر روز نامی برای او انتخاب می کنند، او هنوز هویت خود را پیدا نکردە است و هر روز هویت جدیدی را انتخاب می کند. آلیس بە شیوە معمول خود وفادار نیست، می خواهد دوران کودکی را رها کند، هویت اشتباە، او را منزوی می کند، در هویت منفی، رفتار خصمانە نشان می دهد، خرگوش سفید را دنبال می کند، در لانە می افتد، درهای زیادی را می بیند، باید اندازە خود را تغییر دهد، برای یافتن جهت مناسب، گیج می شود، با کلاهدار دیوانە روبرو می شود، هنگام دیدن کاتر پیلار و پرسش هویت: تو کیستی؟ حتی نمی داند کیست؟ نمی دانم قربان. من دیگر من نیستم.
اژدها نماد درون، و شمشیر نشانە شجاعت است. آلیس بە دنبال درک و توجە دیگران است، با تهدید مرگ روبرو می شود و….
آلیس دارای بحران وجودی است، بحران هویت دارد و در مسیر خود، تلاش می کند خود درونی را با تصویری کە در آینە منعکس می کند یکپارچە کند.
آلیس بە دنبال کنترل سرنوشت خود است، با ملکە خشن، بی رحم و کم عقل و قوانین احمقانە او روبرو می شود، خرگوش سفید خودشیفتە، ترسو و پرخاشگر است، پادشاه قلب ها خنثی است اما دستور اعدام او را لغو می کند، گربە، جنون سرزمین عجایب را برای آلیس توضیح می دهد، دوشس بە آلیس می گوید خودآگاهی بە هویت، خطرناک است، کاترپیلار او را تحقیر می کند و راە کوچک شدن را بە آلیس نشان می دهد، کلاهدوز دیوانە، آلیس را نا امید می کند، خرگوش هم بە دنبال نا امید کردن آلیس است، گریفون حامی آلیس است، لاک پشت با سر گوسالە، خود شیفتە است، خواهر آلیس رویا پرداز است، موش پیش بینی می کند، دودو حرف های گندە می زند و متهم است کە معنی آنها را نمی داند، آشپز بە دادگاە مدرک نمی دهد، کبوتر معتقد است آلیس یک مار است، باغبان ها ترسو و متزلزل هستند، و قورباغە همیشە می گوید هیچ چیز در این جهان معنا ندارد.
آلیس از ترس و جستجو برای هویت شروع می کند و در طول مسیر و در برخورد با شخصیت های گوناگون، بە آگاهی اخلاقی دست پیدا می کند، منطقی می شود، احساس مسوولیت پیدا می کند و سرانجام هویت حقیقی خود را کشف می کند.
بڕوانە بۆ:
Alice Identity in Wonderland, Grace Lawerence, 2018
The Theme of Growing up and Identity Crisis in Alice’s Adeventures in Wonderland, Prayima Mistry, 2015
The Crisis of Identity during adolescence in Alice’s in Wonderland, Anderes Sanchez Ferrer, 2017
Character List in Alice Adeventure in Wonderland, Spark Notes, 2018