کوردی- فارسی
سەرنج
پێکهاتەی پاوانخوازی دەوڵەت- نەتەوەی ئێرانی هەمیشە هەوڵی سەپاندنی “یەکسانییەکی دەستکرد”ی (artificial Homogeneity) بەسەر گەلاندا داوە لە چوارچێوەی جوگرافیای وڵاتێک کە ناوی ئێرانەو هەرجارەو کە سەرکەوتوو نەبووە لە سەرکوتکردنی هەستی نەتەوەیی گەلان، یان دەسەڵات حکومەتی ناوەندی لاواز بووە یان ڕووی لە داڕمان کردووە، “کاریگەری بەستنی قووڵ”ی (deep freeze Efeect) بەکارهێناوە بۆ وەدەسخستنی دەرفەتێک و بۆ کڕینی کات بۆ چەسپاندن و سەقامگیرکردنی پێگەی تاکڕەوانەی خۆی.
بانگەشەی دیموکراسی لە قۆناغەکانی ئینتقالی بۆ دوای تێپەربوون، لە کاتێکدا دەزانرێت کە ناتوانرێ دامەزراوە دێموکراتیکەکان لە سروشتی پاوانخوازانەی دەوڵەت- نەتەوەیی ئێراندا پەرەی پێبدرێت، دەتوانێت بەشێک بێت لە بەرنامەی “کاریگەری بەستنی قووڵ” بۆ سەرکوتکردنی هەستی نەتەوەیی گەلان و “خۆپاراستن”(Self Preventation). دەوڵەت- نەتەوەیی ئێرانی، چ لە فۆڕمی حکومەتی جێگیرو چ لە شێوەی ئۆپۆزیسیۆن، هەمیشە هەوڵی چاندن و بەرەوپێشبردنی “وەهمی یەکسانی”(Illusion of Homogeneity) وەک هەوێنێک بۆ “بەستنی قووڵ” وەک ئەسڵێکی بنەڕەتیی داوە، بەتایبەتی کاتێک بزووتنەوەی سیاسی گەلان، فۆرمێکی ناسیۆنالیزمی پڕۆتێستۆیی لە فۆرمێکی ئەرێنیەوە گۆڕاوە بۆ فۆرمێکی نۆڕماتیڤ….
یادداشت
ساختار استبدادی دولت- ملت ایرانی، هموارە تلاش کردە است یک همگنی مصنوعی (artificial Homogeneity) را بر ملت ها در چارچوب جغرافیای کشوری بە نام ایران تحمیل کند و هر زمان، در فرونشاندن احساسات ملی ملت ها موفق نشدە است یا قدرت حکومت مرکزی تضعیف یا فروپاشیدە است از “اثر انجماد عمیق” (deep freeze Effect) استفادە کردە است تا فرصتی بە دست آوردە و با خرید زمان، دوبارە موقعیت استبدادی خود را تحکیم و تثبیت کند.
ادعای دمکراسی در دوران های انتقالی برای پس از گذار، در عین آگاهی بە اینکە نهادهای دمکراتیک در ماهیت استبدادی دولت- ملت ایرانی، قابل توسعە نیست می تواند بخشی از برنامە “اثر انجماد عمیق” برای فرونشاندن احساسات ملی ملت ها و “حفظ خود” (Self Preventation) باشد. دولت- ملت ایرانی چە در قالب حکومت مستقر و چە در شکل اپوزیسیون، هموارە بە دنبال پرورش و تبلیغ “توهم همگنی” (Illusion of Homogeneity) بە مثابە خمیرمایە انجماد عمیق بە عنوان یک اصل بنیادی بودە است بە ویژە زمانی کە حرکت سیاسی ملت ها، شکل یک ناسیونالیسم اعتراضی بە خود گرفتە و از شکل ایجابی، بە فرم سلبی درآمدە است…..
ئەم وتارە بخوێنەوە:
Nationalism, Ethnicity and Democracy: Contemporary Manifestations, Peri Pamir, The international Journal of peace Study
