“ناوچەگەرا” و “ناوچەگەرایی”
یک: فرد “ناوچەگەرا” از نظر شناختی، دچار خطایی بنیادین است؛ او اجازه نمی دهد محتوای دانش و آگاهی های جدید با محتوای دانش و آگاهی های پیشین وی درگیر شوند و در تعامل باشند.
دو: “ناوچەگەرا” اطلاعات رسیده از جهان خارج را بازسازی و تفسیر و تعبیر مجدد می کند تا آن را با چارچوب درونی خود منطبق گرداند.
سه: “ناوچەگەرا” خودمحورانه به خلق یک مفهوم خودساخته در ارتباط با محیط جغرافیایی خود می پردازد. چهار: “ناوچەگەرا” حاضر نیست خارج از محیط جغرافیایی خود چیز دیگری را در نظر بگیرد؛ او به تدریج در اعمال متحجّرانه و انعطاف ناپذیر، محصور می شود. پنج: ایجاد احساس خشم نسبت به دیگران، فرد “ناوچەگەرا” را از نظر سلامت روانی، دچار اختلال می کند. شش: از نگاه روانشناسی سازه های شخصی،”ناوچەگەرا” تصور می‌كند سازه شخصی‌اش عین حقیقت است، و نمی‌داند كه عینكی بر چشم دارد كه حقیقت را تحریف می‌كند، و آن را متناسب با سازه شخصی و الگوهای ذهنی خود می‌سازد، و مساله زمانی دشوارتر می‌شود كه “ناوچەگەرا”، با زور یا بازی، از دیگران بخواهد كه حقیقت را آن‌طور كه او درك می‌كند درك كنند؛ یعنی خطاهای شناختی ناشی از سازه‌های خود را عین حقیقت بپندارد و دیگران را نیز مجبور كند تا مثل او فكر كنند و به دنیا بنگرند. هفت: “ناوچەگەرایی” می تواند ناشی از فروریختن درهم شکستن باورهای عمیق باشد که به علت اضطراب، بازتولید و تشدید هم می شود. هشت: “ناوچەگەرایی” تلاش خود را مضاعف‌کردن در مسیر یک هدف انحرافی است وقتی هدف را فراموش کرده‌اید. منبع:
-روانشناسی سازه های شخصی
-روانشناسی اجتماعی
