شەترەنجی ڕۆژئاوا و ئێران، زوگزوانگی ژیوپۆلیتیک

شەترەنجی ڕۆژئاوا و ئێران؛ زوگزوانگی ژیوپۆلیتیک
زوگزوانگ لە شەترەنجدا دۆخێکە کە یاریزانەکە هێشتا شکستی پێنەهاتووە، بەڵام هەر جووڵەیەک کە ئەنجامی دەدات ڕووبەڕووی دۆخێکی خراپتر دەبێتەوە. جووڵەنەکردن باشترە، بەڵام کات تەواو دەبێت، بەڵام ئەگەر بجووڵێت، بە ناچاری دەستبەرداری سوار دەبێت یان دەدۆڕێت.
زوگزوانگی ژیۆپۆلیتیک
زوگزوانگی ژیوپۆلیتیک دۆخێکە کە دەوڵەتێک یان ئەکتەرێکی سیاسی بەهۆی گوشاری ناوخۆیی، گوشاری دەرەکی، یان گوشاری پێکهاتەیی ناچار دەبێت جووڵە بکات بەڵام هەر بژاردەیەکی بەردەست، چ پێشڕەوی، چ پاشەکشەکردن یان جووڵەنەکردن، تێچووی زۆرتر هەڵدەگرێت لە سوودە ئەگەرییەکان بۆ ئەو دەوڵەتە، و بێکردەوەییش، بژاردەیەکی واقیعی نییە، چونکە بەردەوامبوونی دۆخی ئێستا دەبێتە هۆی پڕووکانی ناوخۆیی یان زیادبوونی فشاری دەرەکی. لەم حاڵەتەدا حکوومەت ناتوانێت سەبر یان بێدەنگی هەڵبژێرێت،
هەموو بژاردەکان تێچووی زۆری دەوێت، هەڵبژاردن لەسەر بنەمای کەمترین زیانی تێچوونە، و هەروەها ناهاوسەنگی لە گوشاردا هەیە، واتە لایەنێک دەست و باڵی کراوەترە بۆ کردار بەرەو دۆخی بردنەوە، لەکاتێکدا لایەنەکەی تر بە تەواوی سنووردارە.
دەرئەنجامەکانی ئەم دۆخە بریتین لە وەرین، کردەوەی تێچووی زۆر، پاشەکشە، بێکردەوەیی و تەواوبوونی کات.
دوای شەڕی ١٢ ڕۆژە و میکانیزمی سناپ بەک، ئەگەر ئێران هەنگاو بنێتە پێشەوە و بەردەوام بێت لە پیتاندنی یوڕانیۆم و بەرنامەی ئەتۆمی، بەشداری دانوستانی ڕاستەوخۆ نەکات، بەردەوام بێت لە ستراتیژی بەرپێگری نیابەتی و لە بەرزەفڕی مووشەکی و فڕۆکەی بێفڕۆکەوان پاشەکشە نەکات، ئەوا ڕووبەڕووی مەترسیی کۆدەنگی جیهانی و سزای توندتر و گەمارۆی تەواو و شەڕ و گوشاری ناوخۆیی و لەدەسچوونی شەرعییەت و ئابوورییەکی داڕماو و ناڕەزایەتی کۆمەڵایەتی دەبێتەوە.
لە زوگزوانگ یارییەکە بەڕواڵەت بەردەوامە و هێشتا کۆتایی نەهاتووە، بەڵام هەر بڕیارێکی نوێ، هاوسەنگییەکە توندتر دەگۆڕێت بەرەو زیانەکانی ئێران و ئەنجامی کۆتاییش شکستە؛ لەدەستدانی سوارەکان، ئاچمەز، کیش و مات، یان کۆتایی هاتنی کات و کەوتنی عەقرەبەی کاتژمێر.